مدرسه علمیه حضرت خدیجه (علیهاالسلام) تهران

نكات تفسيري جزء سيزدهم قرآن مجيد

وَالَّذِينَ يَنقُضُونَ عَهْدَ اللّهِ مِن بَعْدِ مِيثَاقِهِ وَيَقْطَعُونَ مَآ أَمَرَ اللّهُ بِهِ أَن يُوصَلَ وَيُفْسِدُونَ فِي الأَرْضِ أُوْلَئِكَ لَهُمُ اللَّعْنَةُ وَلَهُمْ سُوءُ الدَّارِ ﴿۲۵﴾

رعد اشاره دارد به 3 صفت از صفات غير مومنين: عهد الهي را پس از محكم كردن مي‌شكنند و 2. پيوندهايي را كه خدا به برقراري آنها امر كرده قطع مي‌كنند و3. در روي زمين فساد مي‌نمايند. از مقابله اين صفات با صفات مومنين بدست مي‌آيد كه اعمال صالحي مانند انفاق و نماز و صبر باعث اصلاح زمين و آباداني آن مي شود، آباداني كه به سعادت نوع انسان و رشد مجتمع بشري منتهي مي‌گردد.

يَوْمَ تُبَدَّلُ الأَرْضُ غَيْرَ الأَرْضِ وَالسَّمَاوَاتُ وَبَرَزُواْ للّهِ الْوَاحِدِ الْقَهَّارِ ﴿۴۸﴾

ابراهيم مجازات خدا در روزي است كه اين زمين به زمين ديگري و آسمانها به آسمان ديگري مبدل مي‌شوند و انسان در عالم جديدي گام مي‌نهد كه شباهتي به نظام دنيوي ندارد آنها در نزد خداي واحد قهار يعني خدايي كه بر همه چيز مسلط و سيطره دارد ظاهر مي‌گردند. انتقام خدا را به روز قيامت اختصاص داد با اينكه خدا داراي انتقام است، براي اينكه در آن روز عالي ترين جلوه انتقام الهي ظاهر مي شود.

لِيَجْزِي اللّهُ كُلَّ نَفْسٍ مَّا كَسَبَتْ إِنَّ اللّهَ سَرِيعُ الْحِسَابِ ﴿۵۱﴾

ابراهيم انتقام خدا را در آخرت معنا مي كند: پاداش و كيفرها همان اعمال نيك و بد اوست يعني تجسم اعمال هر كس جزاي او مي شود لذا فرمود: خدا سريع الحساب است چون خود اعمال به سراغ انسان مي آيند آيا هيچ حسابرسي از اين سريعتر خواهد بود؟

الَّذِينَ يُوفُونَ بِعَهْدِ اللّهِ وَلاَ يِنقُضُونَ الْمِيثَاقَ ﴿۲۰﴾

رعد كساني كه حق در دلشان جاي گرفت و بصيرت و تذكر يافتند بر وفاي عهد خود پايدارند. منظور آن عهدي است كه به زبان فطرت خود با پروردگار بستند تا او را يگانه بدانند و فقط او را عبادت نمايند. چون آدمي بر فطرت توحيدي خلق شده و اين عهدي است كه انسان در فطرت خود با خدا بسته است. عهد و ميثاقي هم كه توسط انبيا گرفته مي شود تا به احكام الهي عمل كنند شامل عهد فطري مي شود.

اللّهُ يَبْسُطُ الرِّزْقَ لِمَنْ يَشَاءُ وَيَقَدِرُ وَفَرِحُواْ بِالْحَيَاةِ الدُّنْيَا وَمَا الْحَيَاةُ الدُّنْيَا فِي الآخِرَةِ إِلاَّ مَتَاعٌ ﴿۲۶﴾

رعد رزق و روزي بدست خداست پس بهشت را روزي افرادي مي كند كه اعتقاد حق و اعمال صالح دارند و جهنم را روزي كسي مي‌كند كه اعتقاد باطل داشته و اهل فساد باشد. بعلاوه مردم گمان نكنند كه با فساد و قطع پيوندها و شكستن عهد الهي مي‌توانند درآمد و روزي بيشتر كسب كنند، زيرا اين خداست كه روزيها را طبق مشيتش تقسيم مي‌كند. در حالي كه رزق حقيقي همانا رزق آخرت است اما غير مومنين به زندگي دنيا و لذتهاي آن دل بسته‌اند و از زندگي آخرت غافل شده‌اند با اينكه زندگي دنيا در برابر حيات آخرت وسيله و متاعي ناچيز بيش نيست.